16/05/1392 15:42
خوانندگان گرامی!
شما می توانید نظرات خود درباره این مطلب را برای ما ارسال کنید، بهترین و جالب ترین نظرات همه روزه در بخش نامه های شما منتشر می شوند.
برای نوشتن نظرات خود اینجا کلیک کنید
محتوای مطالب منتشره می تواند مغایر با مواضع «ریا نووستی» باشد
استفاده از مطالب خبرگزاری «ریا نووستی» با ذکر منبع مجاز است
بدون تردید مصر زادگاه اسلام سیاسی مدرن و جنبش اخوان المسلمین، نماد اصلی جنبش های اسلام گرایانه در این کشور است، اما برکناری کودتا گونه "محمد مرسی" رییس جمهور اخوانی با کمک ارتش، این سوال را به ذهن می رساند که آیا واقعا اخوان المسلمین و اسلام سیاسی در مصر حذف شده اند؟
محمد مرسی اولین رییس جمهور برآمده از انتخاباتی دموکراتیک در مصر بود که بعد از برکناری "حسنی مبارک" رییس جمهور سابق این کشور به این سمت انتخاب شد. وی دبیر کل حزب آزادی و عدالت از شاخه سیاسی جنبش اخوان المسلمین بود. این جنبش از زمان تاسیسش در 1928 میلادی تمامی تلاش خود را برای رسیدن به قدرت به کار گرفت، اما این امر تا زمان رسیدن "محمد مرسی" دبیر کل حزب آزادی و عدالت در 17 ژوئن 2012 میلادی میسر نشد. دولت موقت مصر تاکنون درخواست های جامعه جهانی برای آزادی بدون قید و شرط محمد مرسی از بازداشت در مکانی نامعلوم را نادیده گرفته و توجهی به حق شهروندان در برگزاری تجمعات مسالمت آمیز اعتراضی ندارد.
روز سوم ژوئیه 2013 میلادی ارتش مصر محمد مرسی رییس جمهوری را که حدود یک سال قبل از آن پس از پیروزی در مرحله دوم انتخابات ریاست جمهوری، قدرت را در دست گرفته بود، برکنار کرد و این سمت را به "عدلی منصور" به عنوان رییس جمهور موقت سپرد. ارتش مصر اعلام کرد که مسوولیت دولت موقت، اصلاح قانون اساسی و فراهم کردن زمینه برگزاری انتخابات آزاد است.
برکناری رییس جمهور انتخابی مصر پس از چند روز تجمع اعتراضی چندین هزار نفر از اعضای "جنبش تمرد" صورت گرفت که رییس جمهوری را به کفایتی در حل مشکلات مردم و تلاش برای بهرهبرداری از موقعیت خود جهت استقرار یک حکومت اسلامی به جای یک نظام دموکراتیک متهم میکردند. برکناری و بازداشت محمد مرسی، موجی از اعتراضات خونین، به ویژه از سوی طرفداران اخوان المسلمین به راه انداخت. موافقان مرسی می گویند اگر قرار است رییس جمهور انتخابی برکنار شود، این اقدام نه از طریق دخالت ارتش بلکه باید از طریق ساز و کارهای قانونی پیش بینی شده در قانون اساسی مصر صورت گیرد. مخالفان مرسی اما می گویند ارتش تنها زمانی وارد مساله شد که هزاران نفر از مردم مصر خواهان برکناری رییس جمهور به دلیل بی کفایتی در سر و سامان دادن به شرایط اقتصادی و امنیتی بودند.
اخوان المسلمین برای اولین بار از زمان تاسیسش در سال 1928 میلادی توسط محمد حسن البنا توانسته بود در انتخابات ریاست جمهوری 2012 میلادی قدرت را در مصر در دست بگیرد.
این جنبش در تمام دوران فعالیتش ناگزیر بوده که با دولت، پلیس و سرویسهای امنیتی درگیر شود، اما هیچگاه ناچار نبوده که همزمان در برابر خشم مردم نیز بایستد، زیرا این جنبش هیچ گاه در راس قدرت نبوده و همواره در جایگاه منتقد قرار داشته است.
رهبران اخوان اصرار دارند که سقوط دولتشان ناشی از توطئه جریان های بازمانده از رژیم حسنی مبارک و تعدادی جوان "منحرف شده" - جنبش تمرد است، اما در نقطه مقابل، مخالفان اخوان می گویند "تمامیت خواهی و انحصار طلبی" آنها عامل اصلی اعتراضات مردمی و در نتیجه حمایت ارتش از معترضان بوده است.
کارشناسان نیز معتقد هستند که مقصر اصلی سقوط اسلام گرایان در مصر نه ارتش و نیروهای امنیتی، بلکه خود آنها و سیاست های ناکارآمدشان به ویژه در حوزه های اقتصادی بوده است.
برخی کارشناسان محمد مرسی را متهم می کنند که پس از دستیابی به قدرت از طریق انتخابات، سیاست هایی استبداد گونه و حاکی از نادیده گرفتن حقوق دموکرایتک از طریق تثبیت اسلامگرایان طرفداران خود را در پیش گرفته است. این افراد محتوای قانون اساسی تدوین شده در زمان ریاست جمهوری محمد مرسی را مغایر با آزادی بیان و مذهب می دانند و خواستار تدوین یک قانون اساسی جدید هستند. این قبیل اتهامات نیز در نهایت منجر به اتحاد نیروهای سکولار، چپ و اقلیت های مسیحی و شیعه مصر در برابر محمد مرسی و حذف وی شد.
با این حال جنبش اخوان المسلمین به رغم خطاها و اشتباهات استراتژیک در صحنه مصر و کاهش محبوبیتش، معادله ای غیرقابل حذف در صحنه سیاسی این کشور است. البته باید پذیرفت که این جنبش بخش بزرگی از اعتبار خود را در چشم مردم عادی مصر از دست داده است. اسلام گرایان برای بازگشت به قدرت نیازمند تمرکز بر سیاست های اصلاحی در زمینه اقتصاد و امور امنیتی هستند ولی بعید به نظر می رسد آنها به زودی بتوانند بار دیگر سمت های اجرایی بالا در پرجمعیت ترین کشور عرب را بدست آورند. برخی کارشناسان معتقد هستند اگر نگرانی کشورهای ثروتمند عرب حاشیه خلیج فارس از گسترش تفکرات اخوانی در منطقه وجود نداشت، حمایت آنها از حکومت محمد مرسی مانند ترکیه بسیار بیش از این بود و حتی می توانست مانع از سقوط دولت وی شود.
خبرگزاری «ریا نووستی» روسیه، 16 مرداد