Rambler's Top100
RIA Novosti

گفتگویی درباره توافقنامه دفاع از حقوق کودکان میان روسیه و آمریکا

13/05/1390 19:24

خوانندگان گرامی!

شما می توانید نظرات خود درباره این مقاله را برای ما ارسال کنید، بهترین و جالب ترین نظرات همه روزه در بخش نامه های شما منتشر می شوند.

برای نوشتن نظرات خود  اینجا کلیک کنید

محتوای مطالب منتشره می تواند مغایر با مواضع «ریا نووستی» باشد

استفاده از مطالب خبرگزاری «ریا نووستی» تنها با ذکر منبع مجاز است

آنطور که در کنوانسیون حقوق کودکان گفته می شود کودکانی باشند که در شرایط دشوار اجتماعی بسر می برند باید محور توجه خاص دولت باشند. در روسیه کودکان یتیم، کودکانی که بدون توجه خانواده باقی مانده، بچه هایی از خانواده های بی بضاعت که قادر به نگهداری آنها نیستند و یا بچه هایی که والدین آنها در اثر بلاهای آسمانی در گذشته اند، کودکانی که والدین معتاد و یا دائم الخمر دارند، به این دسته تعلق دارند. حال برای کودکانی که توسط خانواده ها به فرزندی قبول شده و خارج از کشور زندگی می کنند و تحت آزار قرار می گیرند، چه باید کرد؟ امروز قصد داریم در این زمینه که با "سرگی بورزوف" مشاور ارشد بنیاد ملی دفاع از کودکان در برابر کودک آزاری گفتگو کنیم.

پرسش: سئوال اول در مورد کودکانی است که توسط خانواده های خارجی به فرزندی گرفته می شوند. از جمله این مسئله به اتباع آمریکا و خشونتی که در این خانواده ها به چشم می خورد مربوط می شود. در حاشیه حوادث اخیر مربوط به رای دادگاه آمریکا در رابطه با خانواده "لشینسکی" که موقتا حق کفالت آنها لغو شده و کودکان به خانواده های آنها بازگردانده شده اند. اما این زوج فقط به مدت 4 سال  حبس تعلیقی محکوم شده اند حال آنکه آنها کودکان را مورد آزار و اذیت قرار داده بودند. از نظر شما روسیه می تواند به این کودکان از نظر حقوقی کمکی کند؟

پاسخ: از نظر من، کشور ما هم اکنون هم به این کودکان کمک می کند. در این فضا تلاش های زیادی صورت گرفته است. اگر پیش از این چنین مسائلی مطرح نمی شدند و در خصوص تعداد و کیفیت زندگی کودکان به فرزندی گرفته و به خارج از کشور منتقل شده و آنهایی که توسط آژانس های نامعلوم و به طور تقریبا غیر قانونی به خارج از کشور برده می شدند، کسی چیزی نمی دانست، اما در حال حاضر این سئوال در عالی ترین سطح یعنی سطح ریاست جمهوری و نماینده ریاست جمهوری در امور حقوق کودکان مطرح است. فعالیتی را که در حال حاضر قاضی "پاول آستاخوف" انجام می دهد از نظر من بسیار مهم است. خود توجه زیاد کشوری مانند روسیه به کودکان خود شرکای ما را وادار می نماید که نسبت به این مسئله دقت بیشتری از خود نشان دهند.

پرسش: آیا آماری وجود دارد که نشان دهد چند کودک تا کنون به فرزندی گرفته شده اند و یا چند کودک در خانواده های مرفه و یا برعکس در خانواده هایی مانند خانواده لشنسکی زندگی می کنند؟

پاسخ: من سال هاست که طور حرفه ای به مسائل دفاع از حقوق کودکان می پردازم. زمانی که از من درباره آمار می پرسند من بلافاصله به یاد این مطلب می افتم که "از طرفی دروغ وجود دارد، از طرف دیگر دروغ صریح و از سوی دیگر آمار". واز این نظر فکر می کنم که اعداد و ارقام نقش زیادی ایفا نمی کنند. من به جرات می توانم بگویم که ده ها مورد از هر دو طرف وجود دارد. با در نظر گرفتن اینکه هر گونه برخورد خشن با کودکان چندش آور است، برخورد خشن با کودکانی که والدین خود را از دست داده اند و به فرزندی گرفته شده اند آسیبی دو چندان است. به همین خاطر از نظر من ده مورد، بیست مورد و یا صد مورد، دیگر فرقی  ندارد.

پرسش: بعبارت دیگر بدقت نمی توان گفت چند مورد وجود دارد؟

پاسخ: ده ها مورد از هر دو طرف. به همین خاطر این مشکلی است که واقعا نیاز به بررسی در سطح دولتی دارد و نه فقط به خاطر اینکه در هر مورد سرنوشت کودکی مورد بحث است اگر چه این مسئله نیز بسیار مهم می باشد. در کل اگر بخواهیم توضیح دهیم، دفاع از حقوق کودکان به نوعی دماسنج جامعه مدنی است. توان دفاع از قشر آسیب پذیر نوعی آزمایش برای جامعه است. کودکان یتیم و یا تحت خشونت قرار گرفته از نظر من گروهی است که بیش از همه نیازمند چنین دفاعی هستند.

پرسش: برمی گردیم به سخنان شما درباره تدابیری که در سطوح عالی اتخاذ شده اند از جمله توسط  قاضی آستاخوف نماینده تام الاختیار روسیه در امور حقوق کودکان و سخنان وی مبنی بر اینکه تا زمانی که سند حقوقی میان روسیه و آمریکا وجود نداشته باشد، کمک به این کودکان دشوار است. لطفا درباره این تدابیر توضیح دهید. آیا سندی وجود دارد که در مرحله بررسی و یا امضا باشد و یا اینکه به نوعی به این مسئله کمک کنند؟ و یا حداقل آن را از حالت سکون درآوردند؟

پاسخ: باز هم بعنوان شخصی که مدت هاست به این مسئله می پردازد دشواری و مقیاس این مسئله را درک می کنم. ما نباید فراموش کنیم که در روسیه و در آمریکا ویژگی های فرهنگی بسیار متمایزی وجود دارند و برخورد نسبت به روند به فرزندی گرفتن نیز مختلف است. به همین خاطر بسیاری از چیزها در نگاه اول به چشم نمی آیند.

پرسش: ببخشید منظورتان اینست که سنت کودک آزاری آمریکایی یک چیز عادی است؟

پاسخ: خیر. منظورم اینست که در سنت روسی و آمریکایی برخورد محترمانه و عشق ورزی نسبت به کودکان همیشه نشانه انسانیت بوده است. مشکل آنست که ما در روسیه پذیرش فرزند را محرمانه تلقی کرده و بررسی این مسائل به طور آزاد نقض قوانین بشمار می آید بعبارت دیگر بسیاری از مسائل پشت پرده باقی می ماند. اما روند به فرزندی قبول کردن در آمریکا روندی عملا شفاف بوده و نمی تواند بدون توجه دولت انجام شود.

به فرزندی قبول کردن کودک به خودی خود به معنای همکاری با نهادهای محلی و غیره است.  حال شرایطی را در نظر بگیرد که  کودک به فرزندی قبول شده به آمریکا برود، طی مثلا پنج سال اقامت ارتباطات دوستانه و آشناهایی پیدا کند و حتی کسی از نزدیکان برای دیدنش به آمریکا برود و بعد هم ثابت شود که نسبت به او خشونت صورت گرفت مثل هر جای دیگری حتی در روسیه. حال باید او را از آنجام محروم کرد؟ این کودک یک آسیب عاطفی را در خانواده تحمل کرده است حال چگونه می توان او را از دوستان و از عاداتی که طی این مدت چند سال پیدا کرده جدا کرد؟

به عقیده من، روند مذاکراتی که در حال حاضر وجود دارد همه ابعاد این ویژگی ها را در نظر می گیرد. از نظر سیاسی، فکر می کنم که به راحتی می توان درها را بست و این کودکان را به روسیه بازگرداند اما در هر مورد باید به طور جداگانه منافع کودک ارزیابی شود، گذشته وی، ویژگی های او، چرا که آنچه برای یکی خوب است برای دیگری ممکن است بد باشد. به همین خاطر در حال حاضر مذاکراتی در زمینه صدور توافقنامه بین المللی حراست از کودکان انجام می شود. مهمتر از همه آنکه در این سند مکانیزم دفاع شخصی از هر کودک نیز نوشته شده است. چرا که سرنوشت صدها کودک در گرو آن قراردارد، صدها کودکی که مورد آسیب قرار گرفته اند. و اینجا مانند هر سند دیپلماسی خوب، هر حرف اهمیت زیادی دارد.

پرسش: گام هایی نیز پیش از این اتخاذ شده بود، حال در این سند چه تدابیری در نظر گرفته شده است؟ چه چیز در آن تصریح می شود؟

پاسخ: در آنجا پیش از هر چیز به دقت نحوه به فرزندی قبول کردن در سطح بین المللی نگاشته شده است: چه کسی این حق را دارد، چه بنیادهایی، خانواده در آمریکا و در روسیه باید چه روندهایی را پشت سر بگذارند. همچنین باید ابزار بعنوان مثال آزمایش و تدارک در روسیه و آمریکا نیز هماهنگ شوند که هنوز هم هماهنگ نشده اند. چرا که برخی اوقات شرایطی بوجود می آید که خانواده ها از خارج می آیند و سند مجوز فرزند قبول کردن را ارائه می کنند. حال پشت سر آنها چه چیز و چه برنامه ای وجود دارد؟ چه کسی آنها را تست کرده و با چه روش هایی؟ پس ابزار نظارت و کنترل و آزمایش باید هماهنگ شوند، باید حل شود که چه کسی، چگونه و با چه ابزاری معیار کیفیت زندگی کودک را ارزیابی می کند. ما در حال حاضر در شرایط قرار گرفته ایم که مثلا رییس پرورشگاهی در دورترین نقطه اورال عکس کودکی را در یک ویلای دو طبقه دریافت می کند که در کنار آن استخری ایستاده است. همین برای او کافیست که احساس کند همه چیز برای این کودک بر وفق مراد است. اما اینکه آیا با این کودک صحبت می شود یا او اجازه دارد به زبان مادی خود صحبت کند، آیا حق معاشرت به میل خود را دارد، آیا بر اساس شرایط رشد مورد معالجه قرار می گیرد، این موارد را هیچکس بررسی نمی کند. اما کلیه این روندها جهت تعیین کیفیت زندگی هر کودکی لازم است و این نظارت باید دقیقا مورد بررسی قرار گیرد. این کار بسیار پرحجمی است.

پرسش: بعبارت دیگر کنترل کیفیت زندگی هر کودک ؟

پاسخ: بلی. چگونگی نظارت و هماهنگی در این روند، نحوه رسیدگی به شکایات و چه کسی می تواند آنها را مطرح کند.

پرسش: در مورد شکایات، لطفا توضیح دهید که آیا تدابیر کیفری برای آن در نظر گرفته شده است؟ مثلا اگر شرایطی باشد که خانواده ای خوب فرزندی را قبول کند و بعد از پنج سال اتفاقی رخ دهد؟

پاسخ: نمی توانم بگویم که در جریان جزئیات مذاکراتی که آقای آستاخوف انجام می دهد، هستم اما تا آنجایی که من درک می کنم مشکل اصلی در حقیقت به ارزیابی و تصمیم گیری در زمینه ارائه شکایات باز می گردد. به این خاطر که متاسفانه ما در روسیه حتی برخی اوقات نمی توانیم میان خود به توافق برسیم که چه کسی و چگونه باید این روند را نظارت کند و به کودکان کمک نماید. تصور کنید که حال این کار میان دو کشور چه دشواری هایی در بر دارد.  بعبارت دیگر ما باید سرویسی را تشکل دهیم که ویژگی های فرهنگی و فنی یکدیگر را درک و یک زبان مشترک داشته باشد. این به واقع دشوار است.

پرسش: برای ما قابل درک است که وانمود کردن عشق و محبت در روسیه و در آمریکا مختلف است و هر طرف آن را به نوع خود درک می کند.

پاسخ: اما یکطور احساس می نماید.

پرسش: خوب پس آیا می توان و یا آیا لازم است که کودکانی که در چنین شرایط دشواری بسر می برند را  به روسیه باز گرداند؟

پاسخ: کلا برای من همیشه این سئوال دشوار و سخت بوده است: مردها چه واکنشی دارند و زنها چه رفتاری؟ بچه هایی که توسط خانواده های خارجی به فرزندی قبول می شوند، اگر به لفظ بازاری بخواهیم بگوییم "فله فروشی" نیست بلکه "کالای تکی" است. هر بچه پیش از آنکه بی سرپرست شود، شرایط دشواری گذرانده است. در کشور ما به این سادگی والدین را از سرپرستی فرزندان محروم نمی کنند. به همین خاطر اگر  کودکی به پرورشگاه سپرده می شود، حتما دوره دشواری را پشت سر گذاشته و بعد هم دوره ای را در پرورشگاه سپری کرده است. سپس او را به کشوری می برند که همه چیز به نوع دیگری برداشت می شود جاییکه فرهنگ دیگری وجود دارد، او به خاطر شرایط بدنی، خصوصیات رفتاری و غیره مجبور است خود را به محیط وفق دهد. بعد هم من بار دیگر تکرار می کنم هر مورد بایستی بطور جداگانه تحت بررسی قرار گیرد. برای یک کودک باید شرایط بازگشت سریع فراهم شود چرا که ارتباط با بزرگتران در فرهنگ خود برای او اهمیت دارد. اگر این کودک از خانواده طرد و هیچ ارتباط عاطفی و دوستانه دیگری نداشته باشد او باید بلافاصله بازگردانده شود.

حال آنکه ممکن است کودک دیگری قابلیت عادت به محیط را داشته باشد و پیشینه چندان دشواری هم نداشته، زبان را فرا گرفته و برای آینده خود برنامه داشته باشد و به اصطلاح خط زندگی خود را در آن کشور ببیند.

پرسش: حتی به رغم این اتفاقاتی که متاسفانه برایش رخ داده؟

پاسخ: البته. انسان مکانیزم هایی برای عادت به محیط و کنار آمدن با استرس دارد.

پرسش: بعبارت دیگر شما معتقدید که این مسئله را باید بر اساس شرایط حل نمود اما در کل می توان هم کودکان را بازگرداند و هم در آنجا باقی گذاشت؟

پاسخ: فکر می کنم با در نظر گرفتن توافقنامه ای که در دست تنظیم است در هر مورد باید به طور جداگانه تصمیم گیری شود. چرا که در آن همه چیز به دقت نوشته شده که چه وقت لازم است اینکار صورت گیرد و البته قابل درک است اگر برای کودک بهتر است که به محیطی بازگردد که هنوز برایش غریبه نشده و این مسئله برای او اهمیت دارد ما موظفیم که او را بازگردانیم. و دولت باید ابزاری برای دفاع از چنین کودکانی در دست داشته باشد. همچنین باید ابزاری جهت دفاع از حقوق خود کودک هم داشته باشیم. اگر کودکی بخواهد که در آنجا بماند و برای او این بهتر باشد، ما باید از او حمایت کنیم. به نظر من در این راه گام بر می داریم.

پرسش: این سند که برای همین منظور هم تنظیم می شود، آیا به نظر شما می تواند به مشکلات بچه هایی که به فرزندی قبول می شوند و به خارج از کشور برده می شوند، کمک کند؟

پاسخ- به نظر من بلی. در حال حاضر در چارچوب برنامه "کومپَس" (قطبنما) در بایکال همایش روسیه-آمریکا در زمینه خشونت نسبت به کودکان برگزار می شود. ما در آنجا این مسائل را بررسی می کنیم. بعنوان مثال چگونه با توجه به تفاوت فرهنگی می توان یکپارچگی اصول تامین حقوق کودک را تامین کرد؟ همکاران آمریکایی ما نیز چنین نگرانی هایی دارند. آنها برای همین منظور این راه دراز را طی کرده اند که اصولی را تنظیم نمایند.

پرسش: بعبارت دیگر این مسئله برای آنها هم مبرم به نظر می رسد؟

پاسخ: البته، به ویژه برای متخصصین. چرا که آنها درک می کنند مکانیزم دفاع از کودک، مکانیزم دفاع از کشور است. اگر مکانیزمی وجود داشته باشد که بتواند از حقوق ضعیف ترین و آسیب پذیرترین عضو جامعه دفاع کند، اعضای قوی تر خود را در امنیت حس می کنند. این فرهنگی نسبت به خشونت است.

پرسش: بسیار خوب. آخرین سئوال به اوضاع در خود روسیه مربوط می شود. (چرا که کودکان بی سرپرست بسیاری وجود دارند. آنها را به فرزندی قبول کرده و به خارج می برند) ممکن است که این مسئله در حقیقت مشکل روسیه و آمریکا نیست بلکه مشکل روسیه است که این همه کودک (بی سرپرست) داشته و سیاست اجتماعی مشخصی برای این منظور ندارد؟

پاسخ" البته شما حق دارید، این مسئله بزرگی است. هر سال کودکان بیشتری از سرپرستی والدین خود محروم می شوند که در حال حاضر این شاخص به بیش از صد هزار نفرمی رسد. بر اساس آمار وزارت کشور در روسیه در حدود 750-800 هزار کودک در شرایط خطرناکی زندگی می کنند. کلان شهری را در نظر بگیرید که یک میلیون کودک در آن در حال گریه کردن هستند، کودکانی که نیازهای آنها بر طرف نمی شود. تصور این امر کاملا وحشتناک است. چند سال پیش من به جرات می توانستم بگویم که ما در این زمینه سیاستی نداریم اما در حال حاضر پیشرفت هایی در این راستا صورت گرفته است.

تغییراتی که در برخورد با تعرضات و سوء استفاده های جنسی علیه کودکان بوجود آمده نیز باعث خشنودی است. باعث خرسندی است که در سطح ریاست جمهوری مسائل پیشگیری از بی سرپرست شدن کودکان در اجتماع مطرح شده است و این مسائل بیش از پیش بیان می شوند. امیدواریم که این مسئله فقط به انتخابات آتی مربوط نباشد و بُعدی از سیاست ما شود. حقیقتا عواملی وجود دارند که امیدوار کننده اند.

با تشکر از جنابعالی به خاطر وقتی که در اختیار ما قرار دادید.

با سپاس از شما که به این مسئله بسیار مهم توجه نمودید.

خبرگزاری «ریا نووستی» روسیه، 13 مردادماه

اخبار مرتبط
18:23 04.08.1391 حدود 30% کودکان کمتر از سه سال روسیه بدلیل سوء تغذیه با مشکلات مواجه هستند
17:27 12.03.1391 مدودف دستورهایی در رابطه با سازماندهی استراحت کودکان در روسیه داد
14:28 12.03.1391 برنامه های جشن به مناسبت روز دفاع از کودکان 2 ژوئن در مسکو برگزار می شود
14:17 20.11.1390 چرا در روسیه آمریکا را دوست ندارند؟