Rambler's Top100
RIA Novosti

مساله هسته ای ایران و اختلافات جناحی و فردی

19/03/1392 20:14

 

خوانندگان گرامی!

شما می توانید نظرات خود درباره این مطلب را برای ما ارسال کنید، بهترین و جالب ترین نظرات همه روزه در بخش نامه های شما منتشر می شوند.

برای نوشتن نظرات خود اینجا کلیک کنید

محتوای مطالب منتشره می تواند مغایر با مواضع «ریا نووستی» باشد

استفاده از مطالب خبرگزاری «ریا نووستی» با ذکر منبع مجاز است

 

سومین مناظره انتخاباتی میان هشت نامزد یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران به صحنه ای برای افشاگری درباره اختلافات درونی و جناحی درباره مساله هسته ای تبدیل شد و نشان داد آن چیزی که باعث شده روند این پرونده بیش از 10 سال طول بکشد، برخلاف ادعاهای قبلی، "عدم اجماع داخلی" و "منافع حزبی و جناحی" بوده است.

در میان هشت نامزد انتخابات ریاست جمهوری ایران، "حسن روحانی" دبیر اسبق شورای عالی امنیت ملی، "سعید جلیلی" دبیر کنونی شورای عالی امنیت ملی به همراه "علی اکبر ولایتی" وزیر خارجه اسبق و مشاور رهبر عالی جمهوری اسلامی ایران در امور سیاست خارجی به صورت مستقیم و "محسن رضایی" به عنوان دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام و فرمانده اسبق سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و "محمدرضا عارف" به عنوان معاون اول رییس جمهور سابق و عضو کنونی مجمع تشخیص مصلحت نظام و "غلامعلی حداد عادل" به عنوان رییس مجلس شورای اسلامی در سال های 2003 تا 2007 میلادی، به صورت غیرمستقیم درگیر پرونده هسته ای ایران از سال 2003 میلادی بوده اند.

تنها شاید بتوان گفت که "سیدمحمد غرضی" وزیر اسبق نفت و پست، تلگراف و تلفن ایران که 16 سال دور از سیاست بوده، نامزدی است که دخالتی در پروسه مذاکرات هسته ای به صورت مستقیم و غیرمستقیم نداشته است.

 

افشاگری های بی سابقه

در سومین مناظره میان این هشت نامزد چند نکته مهم درباره توافقات هسته ای برای اولین بار افشا شد که می تواند تاثیری شگرف بر دیدگاه های تحلیلگران و کارشناسان در ایران برجای بگذارد. "محسن رضایی" نامزد اصولگرا و مستقل انتخابات ریاست جمهوری نخستین فردی بود که دست به افشاگری درباره توافق "2700 سانتریفیوژی" در سال 2007 میلادی بین "خاویر سولانا" مسوول سابق سیاست خارجی اتحادیه و "علی لاریجانی" مذاکره کننده سابق ایران با گروه "1+5" میانجیان بین المللی حل مساله هسته ای جمهوری اسلامی زد. به گفته "علی اکبر ولایتی" مشاور رهبرعالی جمهوری اسلامی ایران در سیاست خارجی، این "توافق خوب" با اظهارات "یک مقام بلندپایه اجرایی در نماز جمعه تهران" برهم خورد.

علی اکبر ولایتی" دیگر نامزد انتخابات نیز از سفر پنهانی خود به پاریس (در می 2007 میلادی) با اطلاع "محمود احمدی نژاد" و توافق با "نیکلا سارکوزی" رییس جمهور فرانسه در کاخ الیزه درباره ادامه فعالیت های هسته ای پرده برداشت که با احضار کاردار فرانسه در تهران توسط "قائم مقام وقت وزارت امور خارجه" و بیان اینکه "ولایتی نماینده ایران نیست"، برهم خورد.

از سوی دیگر، وی با اشاره به سفر سال 2007 میلادی "ولادیمیر پوتین" به تهران به نقل از "یوگنی پریماکوف" تصریح کرد که رییس جمهور روسیه نمی خواسته دست خالی از ایران بازگردد، ولی علیرغم اقدامات اولیه "دو مرتبه در کارش تخریب شد".

بخش دیگر این افشاگری ها مربوط به قصد "فرانسوا میتران" رییس جمهور اسبق فرانسه (1995-1981) برای سفر به تهران بود که ولایتی علت عدم انجام این سفر را "تخریب کار برخی افراد در سیاست خارجی" نامید. در اکتبر 1989میلادی قرار بود آخرین رییس جمهور سوسیالیست فرانسه پیش از فرانسوا اولاند، سفری به تهران داشته باشد که این سفر به دلیل "ترور شاپور بختیار" بدست عناصر اطلاعاتی ایران لغو شد.

"حسن روحانی" نیز در بخشی از این مناظره، به جلسات محرمانه شورای عالی امنیت ملی درباره موضوع هسته ای اشاره کرد و اظهار داشت که محسن رضایی، "ارجاع پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل را بهتر از ادامه رسیدگی به آن در شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی" می دانسته است.

افشاگری دیگر مربوط به انتقاد صریح "علی اکبر ولایتی" از روند مذاکرات ایران با گروه "1+5" بود. ولایتی با بیان اینکه "دیپلماسی جای فلسفه نیست" و " دیپلماسی عرصه داد و ستد است"، پیشنهاد تعلیق غنی سازی 20 درصدی و کند شدن فعالیت های سایت غنی سازی فردو در مرکز ایران در ازای برداشته شدن سه تحریم یکجانبه را موضوع مذاکرات آلماتی -2 بین تهران و قدرت های بزرگ اعلام کرد که این پیشنهاد از سوی سعید جلیلی رد شده است.

 

عدم اجماع در زمینه هسته ای و چالش تصمیم گیری

اگر واقعیات مطرح شده در سومین مناظره نامزدهای انتخاباتی نامزدهای یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران را به توافق ناکام تبادل اورانیوم کمتر غنی شده ایران (3.5 درصد) با سوخت 20 درصدی مورد نیاز رآکتور تحقیقاتی تهران در قالب توافقنامه وین (بین ایران، روسیه، آمریکا و فرانسه)، اضافه کرد می شود به این نتیجه رسید که دلیل اصلی به نتیجه نرسیدن مذاکرات طولانی مدت طرفین، "نبود اجماع داخلی" در ایران بوده است.

در آن مذاکرات، "محمود احمدی نژاد" به عنوان رییس جمهور موافق مبادله اورانیوم کمتر غنی سازی شده با سوخت بود و حتی در این زمینه بیانیه ای سه جانبه در تهران با رییس جمهور برزیل و نخست وزیر ترکیه امضا کرد. ولی "علی لاریجانی" به عنوان رییس مجلس شورای اسلامی مخالف این مبادله بود و در نهایت آن را برهم زد.

کارشناسان و تحلیلگران می گویند تهران برای مدت ها مدعی "اجماع و وحدت نظر تمامی جناح های سیاسی" در زمینه ادامه فعالیت های هسته ای بود، اما مناظره روز جمعه به خوبی نشان داد که جناح های سیاسی بدنبال "منافع حزبی و گروهی" خود هستند. مردم ایران در این مناظره شاهد بودند که چگونه بازی های جناحی و منافع فردی بر پرونده هسته ای و روند حل و فصل آن سایه افکنده است.

براساس پیشنهادهای منتشر شده، طرح پیشنهادی فرانسه و همین طور توافق اولیه خاویر سولانا با ایران شامل غنی سازی اورانیوم 3.5 درصدی بوده است، اما عدم پذیرش آنها از سوی تهران تنها می تواند حاصل فکر به منافع حزبی، جناحی یا شاید فردی باشد.

این مناظره و افشاگری های آن به صورت شفاف تری موید این تحلیل شد که در ایران جناح های سیاسی به دنبال آن هستند تا هر توافقی "به نام آنها" ثبت شود و جناح دیگر "موفقیت" آن را متعلق به خود نداند. این مساله چالش تصمیم گیری در موضوعی بزرگ مانند ادامه فعالیت های هسته ای را در پی داشته است و به نظر نمی رسد تا رسیدن به یک "اجماع واقعی" حل شدنی باشد.

 

خبرگزاری «ریا نووستی» روسیه، 19 خرداد

اخبار مرتبط
20:00 23.08.1392 همکاری ایران و آژانس: نتیجه مذاکرات فشرده ژنو
11:27 02.08.1392 درگزارش جدید سازمان ملل شکایات جدیدی در زمینه حقوق بشر در ایران مطرح شده است
10:00 20.05.1392 نگاهی به کابینه حسن روحانی (قسمت اول)
11:49 12.05.1392 رییس جمهور جدید ایران کیست؟